KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU KAPSAMINDAKİ SUÇLAR VE YAPTIRIMLAR

KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU KAPSAMINDAKİ SUÇLAR VE YAPTIRIMLAR

Gümrük hukuku kapsamında haksızlık oluşturan fiiller açısından yaptırımların belirlenmesinde hangi kanunun esas alınacağı önemlidir. Bu kapsamda değerlendirilmesi gereken farklı kanunlar mevcuttur:

  • Gümrük Kanunu
  • Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
  • Kabahatler Kanunu
  • Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
  • Türk Ceza Kanunu
  • Vergi Usul Kanunu

Bu kanunlar kapsamında temel bir değerlendirme yapılması gerekirse 5607 Sayılı KMK kapsamına giren filler gümrük suçlarını oluştururken 4458 Sayılı Gümrük Kanunu kapsamına giren fiillerin gümrük kabahatlerini oluşturduğunu söylemek mümkündür.

Kabahat ile suç arasındaki en temel farkın kabahatlerin idari yargıya; suçların ise adli yargıya tabii olmasıdır. Bu noktada değerlendirme yapılırken de birinin yaptırımı idari para cezası iken diğerine ilişkin yaptırımın adli para cezasından başlayarak hürriyeti bağlayıcı hapis cezası olması göz önüne alınmalıdır.

 

İTHALAT KAÇAKÇILIĞI

Eşyanın gümrük işlemlerine tabii tutulmaksızın yurda sokulması ithalat kaçakçılığı suçunu oluşturmaktadır.

KMK madde 3’e göre; Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, gümrük kapıları dışından ülkeye sokulması halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.

Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus kaçakçılık fiiline konu olan eşyanın ithali yasak eşyalardan olmaması gerektiğidir. İthali yasak olan eşyayı yurda sokmak ithalat kaçakçılığını değil ithali yasak eşyayı yurda sokma suçunu oluşturur.

İthalat kaçakçılığında eşyanın gümrük işlemlerine tabii tutulmasına esas alınacak tarih, taşıt aracının gümrük işlemlerinin yürütüldüğü alanlara girişine ilişkin gümrük veya gümrük muhafaza yetkililerince tutulan ilk kayıt tarihidir. Eşya hakkında o andan itibaren beyanda bulunulması zorunludur.

Sahte belgeler kullanarak veya başkaca aldatıcı işlem veya davranışlarla gümrük vergisinin kısmen veya tamamen ödenmemesi aldatıcı işlem ve davranışla ithalat kaçakçılığı suçunu oluşturur. KMK madde 3/2’ye göre: Eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokan kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

Transit rejimi; ithalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş ve ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içindeki bir noktadan diğerine taşınmasında uygulanan rejimdir. Transit rejim kapsamında taşınan bir eşya gümrük bölgesine bırakıldığı anda serbest dolaşıma girmiş sayılmaktadır ve bu kapsamda eşyanın gümrük bölgesine bırakılması transit rejimde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı rejim hükmüne aykırı olarak gümrük bölgesine bırakma suçunu oluşturur. KMK madde 3/3’e göre: Bu fiili işleyen kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Özel ya da resmi evrakta sahtecilik yolu ile belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye getirilen eşyayı ithal etmiş gibi gösteren ancak ithal etmeyen kişi KMK madde 3/4'e göre: Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, hile ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Suç eşyasını satın alma veya kabul etme suçu TCK kapsamında genel bir düzenlemeye tabii olmakla birlikte kaçakçılık fiili kapsamına giren suç eşyalarına ilişkin olarak KMK madde 3/5’e göre: İthalat kaçakçılığı suçunun konusu olan eşyanın satılması, satın alınması, taşınması, depolanması vb. gibi fiiller özel bir şekilde yaptırım altına alınmıştır. Bu fiiller kaçakçılık suçu tamamlandıktan sonra, kaçakçılık suçundan bağımsız bir şekilde yurtiçinde işlenen fiillerdir. Gümrük rejimine tabi tutulmayan, sahte belge kullanmak suretiyle ya da transit rejimi çerçevesinde ithal edilen veya geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyalar ile (Birinci ila dördüncü fıkralarda tanımlanan fiillerin) işlenen kaçakçılık suçlarına iştirak etmeksizin, bunların konusunu oluşturan eşyayı, bu özelliğini bilerek ve ticarî amaçla satın alan, satışa arz eden, satan, taşıyan veya saklayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

İthal edilen eşyanın ithal beyanındaki amacına aykırı kullanımı, satışı, satışa arzı, eşyanın kabulü ya da devri de suç teşkil etmektedir. KMK madde 3/6’ya göre: Özel kanunları gereğince gümrük vergilerinden kısmen veya tamamen muaf olarak ithal edilen eşyayı, ithal amacı dışında başka bir kullanıma tahsis eden, satan veya devreden ya da bu özelliğini bilerek satın alan veya kabul eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

İthali yasak olan eşyayı ithal etmek, satmak, taşımak, satın almak veya saklamak suç teşkil etmektedir. Ancak bu suç kapsamında değerlendirme yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli detay ithal yasağının kanun ile yapılmış olmasıdır. Cumhurbaşkanlığı kararı, Bakanlar Kurulu kararı gibi kararlar ile ithali yasaklanan eşyayı ithal eden kimse bu suçu işlemiş olmayacaktır. KMK madde 3/7’ye göre: İthali kanun gereği yasak olan eşyayı ülkeye sokan kişi, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren suç oluşturmadığı takdirde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. İthali yasak eşyayı, bu özelliğini bilerek satın alan, satışa arz eden, satan, taşıyan veya saklayan kişi, aynı ceza ile cezalandırılır.

KANUNEN İTHALİ YASAK OLAN EŞYALAR

 

 

Esrar ve Müstahzar Afyon

 

2313 sayılı Uyuşturucu Maddeleri Murakabesi Hakkında Kanun ve 1961 sayılı Uluslar arası Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde esrar ve müstahzar afyonun ithalatı yasaktır.

 

 

 

 

İpek Böceği Tohumu

 

Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca görülecek ihtiyaç üzerine verilecek ithal İpek Böceği tohumunun ithali 859 sayılı “ İpek Böceği ve Tohumu Yetiştirilmesi ve Muayene ve Satılması Hakkında Kanun”a göre (Tarım ve Köyişleri izinleri hariç) yasak bulunmaktadır.

 

 

 

Zirai amaçla kullanılan her türlü toprak, yaprak, sap, saman ot, tabi gübre.

 

Zirai Karantina Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, kültür ortamı torf ve perlit hariç olmak üzere, zirai amaçla kullanılan her türlü toprak, yaprak, sap, saman, ot ve tabi gübrenin ithalatı yasaktır.

 

 

 

 

Oyun Alet ve Makinaları

 

1072 sayılı “Rulet, Tilt, Langırt ve Benzeri Oyun Alet ve Makinaları Hakkında Kanun” hükümleri çerçevesinde rulet, tilt, langırt ve benzeri baht ve talihe bağlı veya maharet isteyen otomatik ve yarı otomatik el ve ayakla kullanılan oyun alet ve makinalarının ithalatı yasaktır.

 

 

 

 

Yasalara aykırı olarak bir fabrika veya ticaret markasını veyahut ticaret

unvanını taşıyan ürünler.

 

15.05.1930 tarihli ve 1619 sayılı Beynelminel Sınai Mülkiyet Mukavelelerinin 06.11.1925 La Haye Tadilatına İltihak Edilmesi Hakkında Kanuna ekli 20.03.1883 tarihli Paris İttihadı Mukavelenamesi    uyarınca    Yasalara  aykırı

olarak   bir   fabrika   veya   ticaret   markasını

 

veyahut ticaret unvanını taşıyan ürünlerin ithalatı yasaktır.

 

 

Sahte menşeli eşya ve zarflar

 

4458 sayılı Gümrük Kanununun 56. Maddesi uyarınca sahte menşeli eşya ile Türk menşeli eşyada kullanılmak üzere ve bunların başka ülke menşeli olduğunu gösterecek veya böyle bir izlenim uyandıracak nitelikte, üzerleri yabancı dille yazılı veya basılı her türlü boş zarf, şerit, etiket damga ve benzeri eşya ile Türkiye'de düzenlenebilecek belgeleri başka ülkelerde düzenlenmiş gibi gösterebilecek nitelikte, üzereleri imzalı veya imzasız olsun, Türkiye'de yerleşik olmayan yabancı firmalara ait profprma faturalar hariç boş faturaların Türkiye'ye ithaline izin verilmez.

 

 

Ozon tabakasını incelten bazı maddeler

 

Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl yayımlanan "Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İthaline İlişkin Tebliğ" uyarınca, Tebliğ eki (Ek A) listede yer almayan ülkelerden Ek I'de GTİP ve isimleri belirtilen maddelerin; Tebliğ eki (Ek B) yer almayan ülkelerden Ek II'de GTİP ve isimleri belirtilen maddelerin ve Tebliğ eki (Ek C) listede yer almayan ülkelerden Ek II'de GTİP ve isimleri belirtilen maddelerin ithalatı yapılamaz.

 

 

Bazı boyar maddeler

 

Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl yayımlanan "Bazı Boyar Maddelerin İthaline İlişkin Tebliğ" eki 2 sayılı listede yer verilen maddelerin ithali yasaktır.

 

 

Kimyasal                 Silahlar Sözleşmesi ekinde yer alan I ve II sayılı liste kapsamı                               kimyasal maddeler

 

Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl yayımlanan "Kimyasal Silahlar Sözleşmesi Ekinde Yer Alana Kimyasal Maddelerin İthaline İlişkin Tebliğ" eki I sayılı listede yer alan   maddeler   ile   II   sayılı   listede  kayıtlı

kimyasal maddelerin Sözleşmeya taraf olmayan  ülkelerden  ithalatı yasaktır. (Ek I'de

 

 

yer alan maddelerin araştırma, tıbbi, farmasötik veya koruyucu amaçlarla Sözleşmeye taraf ülkelerden yapılacak ithalatı izne tabidir.)

 

 

Bazı atık ve maddeler

 

Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından her yıl yayımlanan "Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Madde ve Atıklara İlişkin Tebliğ" eki "İthali Yasak Atık ve Maddeler" listesi kapsamında yer alan eşyanın ithalatı yasaktır.

 

         

 

 

İHRACAT KAÇAKÇILIĞI

İhracı kanun gereği yasak olan eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinden kesin olarak çıkartılması fiili ile oluşan duruma ihracat kaçakçılığı denilmektedir. Bu suçun oluşması noktasında dikkat edilmesi gereken en önemli özellik suça konu eşyanın ihracının kanunen yasaklanmış olmasıdır. İhracı yasak olan eşya özel hükümlerle daha ağır suç teşkil ediyorsa, KMK kapsamındaki hüküm değil daha ağır yaptırımı içeren hüküm uygulanmaktadır. KMK madde 3/8’e göre: İhracı kanun gereği yasak olan eşyayı ülkeden çıkaran kişi, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

KANUNEN İHRACI YASAK OLAN EŞYALAR

MADDE

YASAL DAYANAK

1-Kültür ve tabiat varlıkları (Eski eserler)

23/07/1983 tarih ve 18113 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 2863 sayılı "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu"

2-Hint keneviri

24/06/1933 tarih ve 2435 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 2313 sayılı "Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun"

3-Tütün tohumu ve fidesi

 

04/12/2002 tarih ve 24956 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan "Tütün Üretimi, Üretici Tütünlerinin Pazarlanması, İç ve Dış Ticareti, Denetimi ve Tütün Eksperliği ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"

4-İhracı ön izne bağlı mallar listesinde yer alan türler hariç bütün av ve yaban hayvanları (canlı ve cansız olarak ve tanınabilir en küçük parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon)

13/4/1990 tarih ve 20491 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 08/03/1990 tarih ve 90/234 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

5-Ceviz, dut, kiraz, armut, erik, porsuk, dışbudak, karaağaç ve ıhlamur adlı ağaç türlerinin kütük, tomruk, kereste, kalas ve taslak olarak ihracı

11/05/1974 tarih ve 14883 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 24/4/1974 tarih ve 7/8186 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

6-Doğadan toplanan doğal çiçek soğanları

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

7- Odun

6/1/1996 tarihli ve 22515 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

8-Sığla (liquidambar orientalis)

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

9-Yalankoz (pterocarya carpinifolia)

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

10-Datça hurması (Phoenix the ophrasti crenter)

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

11-Zeytin (tescili yapılmış ve Milli Çeşit Listesi'nde yayımlanmış olan çeşitlerinin yurt içinde sertifikalandırılmış olanları hariç), incir (tescili yapılmış ve Milli Çeşit Listesi'nde yayımlanmış olan çeşitlerinin yurt içinde sertifikalandırılmış olanları hariç), fındık, antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları

06/01/1996 tarihli ve 22515 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

12- Salep (toz, tablet ve her türlü formda)

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış bulunan İhracat Rejimi Kararı

 

KANUNEN İHRACI ÖN İZNE BAĞLI EŞYALAR

MADDE

İZNİ VEREN KURUM

YASAL DAYANAK

1-Kontrole Tabi Tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Bunlara Ait Yedek Parçalar, Askeri Patlayıcı Maddeler, Bunlara Ait Teknolojiler

Milli Savunma Bakanlığı

03/07/2004 tarih ve 25511 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 5201 sayılı "Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun"un 4üncü maddesi gereği her yıl revize edilerek Resmi Gazete'de yayımlanan "Kontrole Tabi Tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Bunlara Ait Yedek Parçalar, Askeri Patlayıcı Maddeler, Bunlara Ait Teknolojilere İlişkin Liste"

2-Afyon ve haşhaş kellesi

Sağlık Bakanlığı

24/06/1933 tarih ve 2435 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 2313 sayılı "Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun"

3-Uyuşturucu maddeler ve 1972 tarihli Protokolle değiştirilen 1961 tarihli Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi, 1971 tarihli Psikotrop Maddelere İlişkin Sözleşme ve 1988 tarihli Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı Trafiğinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi kapsamındaki mallar

Sağlık Bakanlığı

24/06/1933 tarih ve 2435 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 2313 sayılı "Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun" ve 1972 tarihli Protokolle değiştirilen 1961 tarihli "Uyuşturucu Maddeler Tek Sözleşmesi", 1971 tarihli "Psikotrop Maddelere İlişkin Sözleşme" ve 1988 tarihli "Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Yasadışı Trafiğinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesi"

4-Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi Taşınımının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi Kapsamındaki mallar

Çevre ve Orman Bakanlığı

15/5/1994 tarih ve 21935 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 07/03/1994 tarih ve 94/5419 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmış "Tehlikeli Atıkların Sınırlarötesi Taşınımının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi"

5-Yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, sansar, porsuk ile yılanlar, kaplumbağa ve kertenkelelerin canlı ve cansız halde ve bunların tanınabilir parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon

Çevre ve Orman Bakanlığı

13/04/1990 tarih ve 20491 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 08/03/1990 tarih ve 90/234 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

6-Gübreler (Kimyevi gübreler hariç)

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

13/01/1965 tarih ve 11905 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 19/12/1964 tarih ve 6/4090 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 27/12/1924 tarih ve 2/1771 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

7-Tohumluklar(Orman ağacı tohumları ve diğer yetiştirme materyalleri hariç)

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

08/11/2006 tarih ve 26340 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 5553 sayılı "Tohumculuk Kanunu"

8-Ankara (Tiftik) keçisi

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

10/03/2001 tarih ve 24338 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 4631 sayılı "Hayvan Islahı Kanunu"

9- Su ürünlerinden su ürünleri avcılığını düzenleyen esaslar çerçevesinde avlanması tamamen yasak olan cins ve nitelikteki su ürünleri

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

04/04/1971 tarih ve 13799 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 1380 sayılı "Su Ürünleri Kanunu", 10/03/1995 tarih ve 22223 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan "Su Ürünleri Yönetmeliği", "Su Ürünleri Yönetmeliği" kapsamında Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğler

10-Yarış atları

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

10/03/2001 tarih ve 24338 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan "Hayvan Islahı Kanunu"

11-Yem Kanunu kapsamına giren yemler

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

07/06/1973 tarih ve 14557 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 1734 sayılı "Yem Kanunu"

12-Veteriner İlaçları

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

1262 sayılı "İspençiyarı ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununa Yeniden Bazı Hükümler İlavesine Dair 3490 sayılı Kanun"

13-İhracatı kotayla veya başka herhangi bir kayıtla sınırlandırılan doğal çiçek soğanları

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

14-Damızlık büyük ve küçük baş hayvan

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

10/03/2001 tarih ve 24338 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 4631 sayılı "Hayvan Islahı Kanunu"

15-Doğa Mantarı(Sadece AB üyesi ülkelere yönelik ihracat için)

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

16-Mavi yüzgeçli orkinos (thynus thunnus) (canlı, taze soğutulmuş, dondurulmuş veya işlenmiş)

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

17-Nükleer ve Nükleer Çift Kullanımlı Eşyaların İhracatında İzne Esas Olacak Belgelerin Verilmesine İlişkin Yönetmelik kapsamındaki mallar

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu

13/09/2007 tarih ve 26642 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan "Nükleer ve Nükleer Çift Kullanımlı Eşyaların İhracatında İzne Esas Olacak Belgenin Verilmesine İlişkin Yönetmelik" ve "Nükleer ve Nükleer Çift Kullanımlı Eşyaların İhracatında İzne Esas Olacak Belgenin Verilmesine İlişkin Yönetmelik Kapsamına Giren Eşya Kalemlerini Belirten "Nükleer Transfer Uyarı Listesi" ve "Nükleer Çift Kullanımlı Eşya Listesi"ne İlişkin Tebliğ" (TAEK/NGD:2007/1)

18-Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi Ekipman, Yazılım ve Teknoloji Ek'i Dahilindeki Malzemeler

Milli Savunma Bakanlığı

03/07/2004 tarih ve 25511 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 5201 sayılı "Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun"un 4üncü maddesi gereği her yıl revize edilerek Resmi Gazete'de yayımlanan "Kontrole Tabi Tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Bunlara Ait Yedek Parçalar, Askeri Patlayıcı Maddeler, Bunlara Ait Teknolojilere İlişkin Liste"

19- Şeker

T.C. Şeker Kurumu

19/04/2001 tarih ve 24378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 4634 sayılı "Şeker Kanunu"

20- Orman ağacı tohumları ve diğer yetiştirme materyalleri

Çevre ve Orman Bakanlığı

08/05/2003 tarih ve 25102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 4856 sayılı "Çevre ve Orman Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun", 08/11/2006 tarih ve 26340 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 5553 sayılı "Tohumculuk Kanunu"

21-87/12028 Karar sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük kapsamına giren patlayıcı maddeler (harp silah ve mühimmatı hariç)

İçişleri Bakanlığı (Emniyet Genel Müdürlüğü)

18/05/1955 tarih ve 9009 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış bulunan 6551 sayılı "Barut ve Patlayıcı Maddelerle Silah ve Teferruatının ve Av Malzemesinin İnhisardan Çıkarılması Hakkındaki Kanun", 87/12028 Karar sayılı "Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük", 2001/2443 Karar sayılı Tüzük

22- Zeytin fidanı (tescili yapılmış ve Milli Çeşit Listesi'nde yayımlanmış olan çeşitlerinin yurt içerisinde sertifikalandırılmış olanları)

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

06/01/1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 95/7623 sayılı İhracat Rejimi Kararı

23- Wassenaar Düzenlemesi Mühimmat Listesi Kapsamındaki Malzemeler

Milli Savunma Bakanlığı

03/07/2004 tarih ve 25511 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 5201 sayılı "Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun"un 4üncü maddesi gereği her yıl revize edilerek Resmi Gazete'de yayımlanan "Kontrole Tabi Tutulacak Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Bunlara Ait Yedek Parçalar, Askeri Patlayıcı Maddeler, Bunlara Ait Teknolojilere İlişkin Liste"

24- Yaprak tütün, tütün döküntüleri

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu

09/01/2002 tarih ve 24635 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış bulunan 4733 Sayılı "Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun"

 

 

İhracat gerçekleşmedi halde gerçekleşmiş gibi göstermek ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, nitelik veya fiyatını farklı göstererek ilgili kanun hükümlerine göre teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanılması hayali ihracat suçunu oluşturmaktadır. KMK madde 3/9’ göre: İlgili kanun hükümlerine göre teşvik, sübvansiyon veya parasal iadelerden yararlanmak amacıyla ihracat gerçekleşmediği hâlde gerçekleşmiş gibi gösteren ya da gerçekleştirilen ihracata konu malın cins, miktar, evsaf veya fiyatını değişik gösteren kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Beyanname ve eki belgelerde gösterilen ile gerçekte ihraç edilen eşya arasında yüzde onu aşmayan bir fark bulunması halinde, sadece 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır.

KAÇAKÇILIK SUÇLARINA TEŞEBBÜS

KMK madde 3/18’e göre: Failin icra hareketlerine başlamasına rağmen elinde olmayan nedenlerle hareketleri tamamlayamaması olarak tanımlanabilir. Kaçakçılık suçuna teşebbüs eden fail de sanki suç tamamlanmış gibi cezalandırılır.

Suça teşebbüs ile suçun tamamlanması açısından kaçakçılık suçlarında yaptırımsal fark yoktur. İthalat kaçakçılığı suçunda fail, gümrük hattı olarak kabul edilen siyasi sınırı geçmesine rağmen henüz gümrük işlemlerinin yapıldığı alana varmadan yakalanırsa suça teşebbüs söz konusu olmaz. Bu aşamaya kadar olan hareketler hazırlık hareketi olarak kabul edildiğinden, gümrük işlemlerinin yapılacağı alana varmadan yakalanan fail gümrük kaçakçılığı suçu nedeniyle cezalandırılamaz.

 

ALKOL-TÜTÜN-SİGARA KAÇAKÇILIĞI

Bu tip kaçakçılık suçunun oluşması için anılan ürünlerin gümrük işlemlerine tabii tutulmaksızın, mali yükümlülüklere aykırı şekilde yurt dışına çıkarılması ya da yurt içine sokulması gerekir.

KMK madde 3/10’a göre: Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın akaryakıt ile tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarısından iki katına kadar artırılır, ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz. KMK madde 3/16’ya göre: Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. KMK madde 3/17’te göre: Tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. KMK madde 3/18’e göre: Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri;
a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
b) Satışa arz eden veya satan,
c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan, kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, tütün mamullerinin, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur.
KMK madde 3/20’ye göre: Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlara, satışa arz edenlere, bulunduran ve nakledenlere üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir. KMK madde 3/21’e göre: Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir.

 

AKARYAKIT VE PETROL KAÇAKÇILIĞI

Bu tip kaçakçılık suçu, belirli bir seviyenin altında ulusal marker içeren veya hiç içermeyen akaryakıtın gümrük işlemlerine tabii tutulmaksızın yurda sokulması veya yurt içinde ticari amaçla kaçak akaryakıt üretilmesi, satılması, nakledilmesi, bulundurulması, depolanması veya satın alınması gibi fiillerin işlenmesi ile oluşmaktadır. Akaryakıt olarak kullanılmaya müsait olan solvent, madeni yağ, baz yağ vs. petrol ürünlerinin de akaryakıt olarak kullanılacağı tespit edildiğinde, bu petrol ürünleriyle işlenen fiiller de “akaryakıt kaçakçılığı suçu” çerçevesinde değerlendirilir.

KMK madde 3/11’e göre: Ulusal marker uygulamasına tabi olup da, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun belirlediği seviyenin altında ulusal marker içeren veya hiç içermeyen akaryakıtı;
a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden,
b) Satışa arz eden veya satan,
c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan, kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, marker içermeyen veya seviyesi geçersiz olan akaryakıtın kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur.
KMK madde 3/12’ye göre: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan izin alınmadan; akaryakıt haricinde kalan solvent, madenî yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üreten veya bunları doğrudan akaryakıt yerine ikmal ederek üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alan, taşıyan veya saklayan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Akaryakıt yerine kullanılan diğer ürünler yönünden de bu fıkra uyarınca cezaya hükmolunur. KMK madde 3/13’e göre: Her türlü üretim, iletim ve dağıtım hatları dahil olmak üzere sıvı veya gaz halindeki hidrokarbonlarla, hidrokarbon türevi olan yakıtları nakleden boru hatlarından, depolarından veya kuyulardan kanunlara aykırı şekilde alınan ürünleri satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın alan, taşıyan veya saklayan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. KMK madde 3/14’e göre: Kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı olarak sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman bulunduranlar iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. KMK madde 3/15’e göre: Ulusal markeri yetkisiz olarak üreten, satışa arz eden, satan, yetkisiz kişilerden satın alan, kabul eden, bu özelliğini bilerek nakleden veya bulunduranlar, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ulusal markerin kimyasal özelliklerini taşımasa bile, bu madde yerine kullanılmak amacıyla üretilen kimyasal terkipler hakkında da bu fıkra hükmü uygulanır.

 

ÖRGÜTLÜ KAÇAKÇILIK-CEZAYI ARTTIRAN VEYA İNDİREN HALLER

Örgütlü suç, sıkı bir ilişki içinde bir araya gelen 3 veya daha fazla kişi tarafından suçun işlenmesidir.

KMK madde 4/1’e göre: Kaçakçılık suçunun örgütlü bir şekilde işlenmesi halinde faile verilecek ceza 2 katına kadar arttırılır.

KMK madde 4/2’ye göre: Kaçakçılık suçunun örgütlü bir şekilde olmamasına rağmen 3 veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde suçun cezası 1/2 oranında arttırılır.

KMK madde 3/22’ye göre: Kaçakçılık suçunda suç konusu eşyanın değerinin fahiş olması, yani yüksek olması halinde faile verilecek cezalar yarısından bir katına kadar arttırılır. Eşyanın değerinin hafif olması hâlinde verilecek cezalar yarısına kadar, pek hafif olması hâlinde ise üçte birine kadar indirilir.

 

KAÇAKÇILIK SUÇLARINDA MÜSADERE

Müsadere; işlenen bir suç ile ilgili belirli bazı eşya veya kazançların mülkiyetinin devlete aktarılması olarak tanımlanabilir.

Kaçakçılık suçlarında müsadere özel olarak 5607 Sayılı Kanun’da düzenlenmiştir. KMK madde 13’e göre: Bu Kanunda tanımlanan suçlarla ilgili olarak 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun eşya ve kazanç müsaderesine ilişkin hükümleri uygulanır. Ancak kaçak eşya taşımasında bilerek kullanılan veya kullanılmaya teşebbüs edilen her türlü taşıma aracının müsadere edilebilmesi için aşağıdaki koşullardan birinin gerçekleşmesi gerekir:
a) Kaçak eşyanın, suçun işlenmesini kolaylaştıracak veya fiilin ortaya çıkmasını engelleyecek şekilde özel olarak hazırlanmış gizli tertibat içerisinde saklanmış veya taşınmış olması.
b) Kaçak eşyanın, taşıma aracı yüküne göre miktar veya hacim bakımından tamamını veya ağırlıklı bölümünü oluşturması veya naklinin, bu aracın kullanılmasını gerekli kılması.
c) Taşıma aracındaki kaçak eşyanın, Türkiye’ye girmesi veya Türkiye’den çıkması yasak veya toplum veya çevre sağlığı açısından zararlı maddelerden olması.
Etkin pişmanlık nedeniyle fail hakkında cezaya hükmolunmaması veya kamu davasının düşmesine karar verilmesi, sadece suç konusu eşya ile ilgili olarak müsadere hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.

Burada dikkat edilmesi gereken hususlardan biri akaryakıt kaçakçılığı suçunda kullanılan aracın müsadere edilebilmesi için suça konu nakil aracının niteliği ve kaçak petrolün hacim ve miktar itibari ile aracın taşıma kapasitesinin ağırlıklı bölümünü oluşturup oluşturmadığı, nakil aracında gizli bölme ya da tertibatın yer alıp almadığı, ayrıca davaya konu eşya ve nakil aracının değerleridir. Nakil aracının müsaderesinin işlenen suça göre daha ağır neticelere neden olacağı ve bu sebeple 5237 Sayılı TCK’nın 54/3. maddesi uyarınca hakkaniyete aykırılık söz konusu olacağı bir durum mevcutsa müsadere kararı verilemez.